ภารกิจ ทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์ ที่นอกเหนือจาก ทหารรักษาพระองค์ และหน่วยทหารราบทั่วไป คือ
งานหน้าที่ทหารมหาดเล็ก ซึ่งมีด้วยกัน ๕ ประการ คือ
๑ การรับเสด็จ ฯ
๒ การนำเสด็จ ฯ
๓ การตามเสด็จ ฯ
๔ การแซงเสด็จ ฯ
๕ การรักษาการณ์
๑ การรับเสด็จ ฯ
ทหารมหาดเล็กจะทำหน้าที่เป็น กองเกียรติยศ , แถวทหารรับเสด็จ ฯ นายทหารเข้าเฝ้า ฯ และยามถวายพระเกียรติ ฯ เพื่อรอรับเสด็จ ณ ที่หมาย ซึ่งเป็นการถวายพระเกียรติ และถวายความปลอดภัย ในพระงานราชพิธี ทั้งในเขตปริมณฑล และต่างจังหวัด ในส่วนของการรับเสด็จ นั้นก็จะเป็น
เหมือนการวางกำลังถวายความปลอดภัย ณ ที่หมาย
๒ การนำเสด็จ ฯ
ในการเสด็จ พระราชดำเนินในแต่ละแห่ง จะมีทหารมหาดเล็ก ที่เป็นส่วนล่วงหน้า ซึ่งจะประสานงานกับส่วนราชการในพื้นที่ เพื่อตรวจความเรียบร้อย และวางกำลัง ณ ที่หมาย ตลอดจน เส้นทางที่จะเสด็จพระราชดำเนิน เมื่อเสด็จ ฯ มาถึง ก็จะนำเสด็จพระราชดำเนินไปยังที่หมายต่างๆ
๓ การตามเสด็จฯ
ในการเสด็จพระราชดำเนินทุกครั้ง จะต้องมีทหารมหาดเล็กตามเสด็จ ฯ อยู่ด้วยไม่ว่าจะเป็น ขบวนรถ,หรือเฮลิคอปเตอร์ เพื่อเป็นการถวายความปลอดภัย ในระหว่างเสด็จพระราชดำเนิน และเมื่อถึงที่หมาย หรือมีเหตุที่จะต้องหยุดขบวน ทหารมหาดเล็ก ก็จะชักล้อมเข้ามา เพื่อเป็นการป้องกันพระองค์ ซึ่งในขบวนเสด็จนั้น ทหารมหาดเล็กจะเป็นเหมือนกำลังขนาดเล็กที่ใช้ป้องกันและตอบโต้ต่อภัยคุกคาม หรืออันตรายที่เกิดขึ้น
๔ การแซงเสด็จ ฯ
เป็นการปฏิบัติในพระราชพิธีซึ่ง ต่อเนื่องจากแถวทหารรับเสด็จ ฯ การปฏิบัติโดยใช้อาวุธประจำกายอยู่ในลักษณะติดดาบ เดินตามทางเสด็จ ฯ เพื่อป้องกันพระองค์ สำหรับในกรณีที่เส้นทางเสด็จพระราชดำเนิน มีเส้นทางไกล และมีประชาชนมารอรับเสด็จ ฯ รอบพระองค์เป็นจำนวนมาก หากมีเหตุการณ์ที่ไม่ปกติเกิดขึ้น ทหารมหาดเล็กจะทำการชักล้อมพระองค์ เพื่อป้องกันอันตราย และนำพาเคลื่อนย้ายไปยังที่ปลอดภัย
สำหรับการแซงเสด็จ ฯ นั้นมีด้วยกัน ๓ ลักษณะคือ
๑ การแซงเสด็จ ฯ ทางเรือซึ่งสมัยก่อนจะไปพร้อมกับหมู่เรือพระที่นั่ง ปัจจุบันมีเฉพาะขบวนพยุหยาตรา ซึ่งเป็นพระราชพิธีจึงมอบให้เป็นการปฏิบัติของกองทัพเรือ
๒ การแซงเสด็จ ฯ ทางรถไฟปัจจุบันแทบจะไม่มีแล้ว ครั้งล่าสุดที่ปฏิบัติ คือ เสด็จฯ รถไฟฟ้าใต้ดิน เมื่อประมาณ ๒ ปี ที่ผ่านมา
๓ การแซงเสด็จขบวนเดินในพระราชพิธีต่าง ๆเช่น กฐินหลวง และในพระบรมมหาราชวัง
๔ การรักษาการณ์
กองรักษาการณ์ของทหารมหาดเล็กนั้น จะมีสำหรับที่ประทับ ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว , สมเด็จพระนางเจ้า ฯ พระบรมราชินีนาถ เช่นใน สวนจิตรลดารโหฐาน จะมีกองรักษาการณ์อยู่ ๒ ชั้น คือ กองรักษาการณ์เขตพระราชฐานชั้นนอก และกองรักษาการณ์เขตพระราชฐาน ชั้นกลาง สำหรับต่างจังหวัด หรือที่มีการเสด็จฯ ประทับแรมทหารมหาดเล็กจะเป็นกองรักการณ์ เขตพระราชฐานชั้นกลาง ส่วนชั้นนอก จะเป็นของกำลังในพื้นที่นั้น ๆ
และเสด็จพระราชดำเนินในงานพระราชพิธีต่าง ๆ ในพระบรมมหาราชวัง จัดตั้งกองรักษาการณ์ พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท และ กองรักษาการณ์ชั้นนอกประตูวิเศษไชยศรี
๒. เครื่องแต่งกายของทหารมหาดเล็กในการปฏิบัติหน้าที่
๑ ชุดเต็มยศ : สำหรับงานพระราชพิธีสำคัญ ๆ
๒ ชุดครึ่งยศ : แต่งกายตามหมายกำหนดการ ที่กำหนดโดยกองงานพระราชพิธี
๓ ชุดพระราชฐาน : กองรักษาการณ์เขตพระราชฐานชั้นกลาง และที่กำหนดโดยกองงาน
พระราชพิธี
๔ ชุดคอแบะ : สำหรับนายทหารตามเสด็จ ฯ ในการถวายความปลอดภัย ในพระราชพิธี
๕ ชุดปกติคอพับ : นายทหารตามเสด็จ ฯ และชุดปฏิบัติ ในการถวายความปลอดภัย
๖ ชุดฝึกลายก้างปลา กองรักษาการณ์เขตพระราชฐานชั้นนอก นายทหารตามเสด็จ และชุดปฏิบัติการพิเศษ ในการถวายความปลอดภัย ในต่างจังหวัด
